W dniu 24 marca 2024 roku w siedzibie PZKO odbyło się tradycyjne plecenie karabaczy. Wydarzenie przyciągnęło wielu członków naszej społeczności, którzy wspólnie podtrzymywali dawną, wielkanocną tradycję.
Podczas warsztatów uczestnicy mieli okazję nauczyć się, jak krok po kroku spleść własny karabacz. Wykorzystano do tego tradycyjne materiały, takie jak młode gałązki wierzby i leszczyny, co pozwoliło na wierne odtworzenie tego symbolicznego przedmiotu.
- Warsztaty rozpoczęły się o godzinie 10:00, a wszyscy uczestnicy z zapałem zabrali się do pracy.
- Pod okiem doświadczonych członków PZKO uczestnicy uczyli się technik plecenia, a każdy mógł wypleść własny, unikalny karabacz.
- Oprócz plecenia, wydarzenie było także doskonałą okazją do rozmów i wspomnień związanych z wielkanocnymi tradycjami.
Atmosfera była pełna radości i wspólnoty. Dorośli, młodzież oraz dzieci z entuzjazmem angażowali się w pracę, a efektem były pięknie zaplecione karabacze, które z pewnością posłużą podczas nadchodzących Świąt Wielkanocnych.
Po zakończeniu warsztatów uczestnicy mogli skosztować przygotowanych przekąsek i ciepłych napojów, co stworzyło doskonałą okazję do dalszych rozmów i integracji.
To wydarzenie przypomniało nam, jak ważne jest pielęgnowanie naszych tradycji i przekazywanie ich kolejnym pokoleniom.
Dziękujemy wszystkim za udział i zapraszamy na kolejne wydarzenia organizowane przez PZKO!
Jak spleść tradycyjny karabacz – krok po kroku
Karabacz, zwany również biczem wielkanocnym, to tradycyjny ręcznie wykonany przedmiot, który często towarzyszył obrzędom wielkanocnym na Śląsku Cieszyńskim i w innych regionach Polski. Plecenie karabacza to sztuka, która była przekazywana z pokolenia na pokolenie, a dziś chcę podzielić się z Wami tym, jak w domowych warunkach możecie sami stworzyć taki bicz.
Poniżej znajdziecie prosty przewodnik krok po kroku, jak spleść tradycyjny karabacz.
Materiały potrzebne do plecenia karabacza:
- Wierzba lub leszczyna – najczęściej używane są młode, giętkie gałązki, które dobrze się zaplatają i zachowują sprężystość.
- Nożyk lub sekator – do przycinania gałązek.
- Rękawiczki robocze – aby chronić dłonie przed zranieniami.
- Szpaga lub sznurek – do związania końców karabacza.
Krok 1: Wybór i przygotowanie gałązek
Najpierw musimy znaleźć odpowiednie gałązki, najlepiej z wierzby lub leszczyny. Powinny być one młode i elastyczne, aby dobrze się zaplatały. Gałązki o długości około 1 metra będą idealne. Zbierz około 8-12 gałązek (w zależności od tego, jak gruby chcesz mieć karabacz).
Po zebraniu gałązek przytnij ich końce nożykiem lub sekatorem, aby były równe. Można je również na krótko zanurzyć w ciepłej wodzie, aby jeszcze bardziej zwiększyć ich elastyczność.
Krok 2: Rozpoczęcie plecenia
- Zbierz przygotowane gałązki i ułóż je równolegle do siebie.
- Zwiąż końce gałązek za pomocą szpagatu lub sznurka, aby się nie rozsuwały. Pozostaw około 5 cm końcówek, które można będzie później obciąć.
- Teraz zacznij pleść karabacz. Najczęściej używanym sposobem jest zaplatanie „na krzyż” – przeciągaj gałązki zewnętrzne nad środkowymi, skręcając je, tworząc równomierny splot.
Krok 3: Kontynuowanie plecenia
Pleć karabacz równomiernie, starając się, aby wszystkie gałązki były równomiernie napięte i dobrze zaplecione. Jeśli gałązka stanie się zbyt krótka, można ją zwinąć pod splot, aby ukryć końcówki. Kontynuuj ten proces, aż do osiągnięcia pożądanej długości karabacza.
Krok 4: Zakończenie i ozdobienie karabacza
Gdy karabacz osiągnie odpowiednią długość, zwiąż końcówki mocno szpagatem, aby cała konstrukcja była stabilna. Jeśli chcesz, możesz dodać na końcu ozdoby, takie jak kolorowe wstążki, co doda tradycyjnego, świątecznego charakteru.
Krok 5: Użycie i przechowywanie
Gotowy karabacz można używać podczas tradycyjnych obrzędów wielkanocnych, np. do symbolicznego „smagania” bliskich w Poniedziałek Wielkanocny, co według dawnych wierzeń miało przynosić zdrowie i pomyślność. Po świętach karabacz należy przechowywać w suchym miejscu, aby służył na kolejne lata.
Podsumowanie
Pletenie karabacza to nie tylko sposób na zachowanie dawnych tradycji, ale również świetna okazja do wspólnej pracy w rodzinie. To prosty, a jednocześnie satysfakcjonujący proces, który pozwala nam zbliżyć się do korzeni naszej kultury. Zachęcam do spróbowania własnoręcznego splecenia karabacza i podzielenia się tą tradycją z bliskimi.